Zwierzęta dzikie, łowne, znajdujące się pod pieczą człowieka – przesłanki odpowiedzialności za szkodę
Pogryzienie przez psa, kolizja z sarną lub innym, dzikim zwierzęciem – są to zdarzenia, które wbrew pozorom bardzo często mają miejsce. O ile w przypadku zwierząt pozostających pod pieczą człowieka zasady odpowiedzialności są proste i logiczne, tak zupełnie inaczej jest jeśli mowa o zwierzętach dzikich. Przede wszystkim należy rozróżnić podmioty odpowiedzialne za szkody wyrządzone przez zwierzęta dzikie, żyjące na wolności, ale będące pod całkowitą ochroną od podmiotów, które są odpowiedzialne wyłącznie za zwierzęta łowne.
Odpowiedzialność za zwierzęta dzikie
Skarb Państwa odpowiada za szkody powstałe w wyniku działania zwierząt dzikich, będących pod całkowitą ochroną, ale żyjących na wolności, np. niedźwiedzi, wilki, rysie, żubry, bobry. Natomiast w przypadku zwierząt dzikich, łownych, np. dzików, saren, jeleni, danieli odpowiedzialność ponoszą koła łowieckie – bez względu na to, gdzie dojdzie do zdarzenia. Oznacza to, że w przypadku, gdy dzik zaatakuje osobę na terenie miasta, a ta w wyniku powstałych obrażeń trafi do szpitala, to odszkodowania za szkodę należy domagać się od koła łowieckiego.
Odpowiedzialność za zwierzęta domowe
Za zwierzęta znajdujące się pod pieczą człowieka, np. psy, koty, węże, krokodyle, trzodę, bydło, zwierzęta w zoo – odpowiada człowiek na zasadzie winy w nadzorze. Należy jednak zwrócić uwagę na fakt, że przyjmuje się domniemanie winy w nadzorze. Od odpowiedzialności można się uwolnić w przypadku braku winy własnej i innych osób, za które ponoszona jest odpowiedzialność na podstawie określonego stosunku prawnego, a nawet w przypadku stosunku wyłącznie czysto faktycznego. W przypadku odpowiedzialności za zwierzęta znajdujące się pod pieczą człowieka niezwykle istotny jest § 2 art. 341 Kodeksu cywilnego. Zgodnie ze wskazanym przepisem wyjątkowo, nawet w przypadku braku winy w nadzorze, można domagać się całkowitego lub częściowego naprawienia szkody od osoby, która zwierzę chowa lub się nim posługuje, jeśli z okoliczności, a w szczególności z porównania stanu majątkowego poszkodowanego i tej osoby wynika, że wymagają tego zasady współżycia społecznego. Warto jest wskazać przypadek właściciela dobrze prosperującego przedsiębiorstwa, który posiadał psy. Zwierzęta przebywały w dobrze zabezpieczonych klatkach. Pewnego dnia podczas spaceru dziecko przełożyło przez siatkę do psa rękę. Zwierzę zareagowało agresywnie i ugryzło dziecko. W takim przypadku przedsiębiorca nie ponosi odpowiedzialności z powodu winy w nadzorze na podstawie przepisu art. 341 § 1 Kodeksu cywilnego, ale jest odpowiedzialny na zasadzie przepisu art. 341 § 2, ponieważ wymagają tego zasady współżycia społecznego. Ze względu na skomplikowanie poruszanych powyżej kwestii, osoby poszkodowane zapraszamy do bezpośredniego kontaktu ze specjalistami z CODEX, w celu uzyskania dodatkowych, bardziej szczegółowych informacji.