Błąd medyczny lub inaczej błąd lekarski czy błąd w sztuce lekarskiej jest nieumyślne działanie, zaniedbanie lub zaniechanie lekarza, lekarza dentysty, pielęgniarki, położnej lub osoby wykonującej inny zawód medyczny powodujące szkodę pacjenta.
W momencie powstania zdarzenia medycznego jakim jest błąd lekarski, które wywołało szkodę u pacjenta, wielu z nich nie jest w stanie myśleć o dochodzeniu roszczeń z tytułu tych błędów. Pacjenci zaabsorbowani są swoim lub najbliższych stanem zdrowia. Zapominają, że dochodzenie roszczeń przed sądem, takich jak odszkodowanie czy zadośćuczynienie, także ma swoją „datę ważności”. Roszczenie nie zgłoszone w odpowiednim czasie ulegnie przedawnieniu pomimo swojej zasadności. W takiej sytuacji jedynym rozwiązaniem byłoby zrzeczenie się zarzutu przedawnienia przez stronę przeciwną, jednak szanse na powodzenie są minimalne. Tym samym oddala się od nas perspektywa przyznania nam przez sąd odszkodowania czy zadośćuczynienia.
Jakie są okresy przedawnienia roszczeń z tytułu błędów medycznych?
Postępowanie karne
Rodzaje popełnionych czynów wpływają na okresy ustania karalności. Karalność popełnionego czynu zależy od dolnej granicy kary przewidzianej za to przestępstwo. Granice określone są w Kodeksie Karnym.
Postępowanie cywilne
W postępowaniu cywilnym bardzo ważne są terminy przedawnień, ponieważ ich długość zależy od rodzaju odpowiedzialności. Jeżeli zobowiązanie zostanie niewłaściwie lub nienależycie wykonane, termin przedawnienia roszczenia wynosi 10 lat. Powstała szkoda może być także wynikiem czynu niedozwolonego. W takiej sytuacji roszczenie przedawnia się z upływem 3 lat, jednak nie później niż po 10 latach od dnia wystąpienia zdarzenia, które wywołało szkodę. Jeżeli powstała szkoda jest wynikiem zbrodni lub występku to roszczenie o naprawienie szkody przedawnia się z upływem 20 lat. Powyższe terminy uregulowane są w Kodeksie Cywilnym, między innymi w art. 442.
Czy można dochodzić roszczeń pomimo ich przedawnienia się?
Art. 5 Kodeksu Cywilnego brzmi: „Nie można czynić ze swego prawa użytku, który by był sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub z zasadami współżycia społecznego. Takie działanie lub zaniechanie uprawnionego nie jest uważane za wykonywanie prawa i nie korzysta z ochrony.” Odpowiadając na powyższe pytanie uznać należy, iż można dochodzić przedawnionych roszczeń. Sąd Apelacyjny w Krakowie w wyroku z dnia 12 maja 2015 roku orzekł, iż przyznanie odszkodowania i zadośćuczynienia z tytułu błędu medycznego pomimo tego, iż roszczenie uległo przedawnieniu jest dopuszczalne. Są to jednak okoliczności wyjątkowe i nie należy liczyć, że w każdy przypadku Sąd zgodzi się na uwzględnienie art. 5 k.c. jako okoliczności sprzyjającej.