Nawiązka jest instytucją prawną, o której wiele osób nie ma pojęcia. Więc co to dokładnie jest? Co warto o niej wiedzieć? Jakie są podstawy jej wymierzania i jak połączona jest z postępowaniem odszkodowawczym?
Nawiązka jest to środek karny przewidziany przez obowiązujący kodeks karny. Nawiązka może mieć charakter fakultatywny, oznaczający to iż sąd może ją wymierzyć ale wcale nie jest do tego zobowiązany, ale również może zostać wymierzona obligatoryjnie. Może mieć charakter samodzielny, czyli być jedynym orzeczonym środkiem karnym lub karą albo mieć charakter dolegliwości dodatkowej, czyli występować obok kary lub innego środka karnego.
Sąd może wymierzyć ten środek karny w sytuacjach wymienionych w art. 47 Kodeksu karnego, w sytuacji: 1) Skazania za umyślne przestępstwo przeciwko życiu i zdrowiu lub inne przestępstwo umyślne, którego skutkiem jest śmierć człowieka, ciężki uszczerbek na zdrowiu, naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia (art. 47 § 1); 2) skazania za przestępstwo przeciwko środowisku naturalnemu (art. 47 § 2); 3) skazania za przestępstwo katastrofy komunikacyjnej, sprowadzenia bezpośredniego niebezpieczeństwa katastrofy komunikacyjnej lub wypadku komunikacyjnego, którego sprawca był w stanie nietrzeźwości (pod wpływem środków odurzających) albo zbiegł z miejsca zdarzenia (art. 47 §3).
Jak nawiązka połączona jest z postępowaniem odszkodowawczym?
Jeżeli naprawienie obowiązku jest utrudnione, sąd zamiast naprawienia szkody może orzec nawiązkę w wysokości 200 000 złotych na rzecz poszkodowanego w celu zadośćuczynienia pokrzywdzonemu. Zamiast obowiązku naprawienia szkody sąd może orzec na rzecz pokrzywdzonego nawiązkę w celu zadośćuczynienia za ciężki uszczerbek na zdrowiu, naruszenie czynności narządu ciała, rozstrój zdrowia, a także za doznaną krzywdę. Nawiązka może być również orzeczona na rzecz najbliższej rodziny poszkodowanego, który w poniósł śmierć w wyniku wypadku spowodowanego przez skazanego. Sąd Najwyższy dodatkowo orzekł, iż sprawca, który spowodował wypadek i od którego została zasądzona nawiązka, ma prawo domagania się od ubezpieczyciela zwrotu nawiązki zapłaconej osobie pokrzywdzonej lub jej najbliższej rodzinie. Sytuacja ta uregulowana jest na podstawie umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych.
